Najważniejsze informacje
o życiu i pracy w Holandii
w pytaniach i odpowiedziach
- Wszystko w jednym miejscu w języku polskim
- Jak załatwić sprawy krok po kroku, również przez internet
- Linki do holenderski stron z informacjami
- Kalendarz z najważniejszymi terminami
Dostępne tematy
W pytaniach i odpowiedziach
Najczęściej zadawane pytania
Oto najczęściej zadawane pytania na temat życia i pracy w Holandii
Zaczynając pracę u nowego pracodawcy warto jest wiedzieć co to jest CAO w Holandii (collectieve arbeidsovereenkomst), czyli Układ zbiorowy pracy. Jest to pisemna umowa zawierająca ustalenia dotyczące warunków zatrudnienia. Na przykład o wynagrodzeniu, świadczeniach, nadgodzinach, godzinach pracy, okresie próbnym, okresie wypowiedzenia czy emeryturze. Układ zbiorowy pracy dotyczy dużej grupy osób.
Układ zbiorowy pracy jest zawierany przez 1 lub więcej pracodawców, 1 lub więcej organizacji pracodawców i 1 lub więcej organizacji pracowników (przeważnie związki zawodowe).
Porozumienia w układzie zbiorowym pracy są często korzystniejsze niż porozumienia dotyczące warunków zatrudnienia określone prawem. Przykładowo płaca w układzie zbiorowym pracy może być wyższa niż płaca minimalna. Lub pracownicy otrzymują więcej dni urlopu niż wymagane prawem minimum.
Postanowienia CAO w Holandii nie mogą w żadnym wypadku być sprzeczne z prawem. Na przykład z Kodeksem cywilnym (BW) i ustawą o płacy minimalnej i minimalnym dodatku urlopowym. Układ zbiorowy pracy nie może zatem zawierać wynagrodzenia niższego niż płaca minimalna ani mniejszej liczby dni urlopu niż wynika to z Kodeksu cywilnego. Ustawa, na przykład Kodeks cywilny, może również przewidywać, że w układzie zbiorowym pracy można odstąpić od przepisów ustawowych.
Postanowienia zawarte w układzie zbiorowym pracy mają pierwszeństwo przed ustaleniami zawartymi w indywidualnej umowie o pracę. Gdy zawierasz indywidualną umowę o pracę ze swoim pracodawcą, postanowienia Twojej umowy nie mogą odbiegać niekorzystnie od postanowień CAO. Postanowienia umowy mogą być korzystniejsze dla Ciebie jako pracownika od tych zawartych w CAO w Holandii.
Jeśli w firmie nie ma układu zbiorowego pracy ani własnych porozumień, sam ustalasz z pracodawcą warunki zatrudnienia. W tej sytuacji obowiązują ogólne zasady prawa pracy zawarte w ustawie o płacy minimalnej, ustawie o czasie pracy, ustawie o warunkach pracy, ustawie o pracy i opiece oraz w Kodeksie cywilnym. Dobrze jest zapisać te ustalenia na piśmie w indywidualnej umowie o pracę, ale nie jest to obowiązkowe.
Będąc w ciąży, ważne jest wiedzieć, jakie prawa ma kobieta w ciąży w pracy w Holandii. Twój pracodawca musi zapewnić Ci możliwość bezpiecznej i zdrowej pracy w trakcie ciąży i po jej zakończeniu. W czasie ciąży i do 6 miesięcy po porodzie masz prawo do zmiany stanowiska pracy, jeśli Twój pracodawca nie może lub nie może w wystarczającym stopniu usunąć ewentualnych zagrożeń. Pracodawca musi także w jak największym stopniu ograniczyć obciążenie fizyczne związane z pracą. Masz na przykład również prawo do równego traktowania, dostosowanych godzin pracy oraz urlopu macierzyńskiego. Po porodzie masz prawo karmić piersią lub odciągać pokarm w godzinach pracy.
Prawo do dostosowanych godzin pracy w czasie ciąży
Kobietę w ciąży obowiązują szczególne zasady dotyczące czasu pracy i odpoczynku (art. 4 ust. 5 Ustawy o czasie pracy). Możesz złożyć wniosek do swojego pracodawcy o dostosowanie godzin pracy. W czasie ciąży i do 6 miesięcy po porodzie przysługują:
- Stabilny i regularny czas pracy i prawo do odpoczynku;
- Maksymalnie 10 godzin pracy na zmianę i maksymalnie 45 godzin na 16 tygodni (lub maksymalnie 50 godzin na cztery tygodnie);
- Dodatkowe przerwy: 1/8 czasu pracy, za które pracodawca musi w dalszym ciągu wypłacać wynagrodzenie;
- Zwolnienie z pracy w godzinach nadliczbowych i nocnych (chyba, że pracodawca wykaże taką konieczność);
- Prawo do niezbędnych badań dotyczących ciąży w godzinach pracy. Twoje wynagrodzenie będzie nadal wypłacane przez cały czas trwania badania ciążowego i czasu podróży na to badanie;
- Prawo do urlopu macierzyńskiego. Jeśli jesteś w ciąży oraz pracujesz lub pobierasz zasiłek, masz prawo do 16 tygodni płatnego urlopu macierzyńskiego łącznie. Oznacza to, że kobieta w ciąży nie może pracować 28 dni przed i 42 dni po przewidywanym terminie porodu;
- Przez pierwsze 9 miesięcy życia dziecka masz prawo karmić piersią lub odciągać pokarm w godzinach pracy.
Prawo do dostosowanych warunków pracy w czasie ciąży
W czasie ciąży i do 6 miesięcy po porodzie kobieta w ciąży w Holandii ma prawo do pracy dostosowanej ze względu na ryzyka, które mogą negatywnie wpłynąć na jej zdrowie lub jej dziecka. Pracodawca ma obowiązek zapewnić kobiecie ciężarnej i jej dziecku bezpieczne i zdrowe miejsce pracy.
Poniżej znajdziesz informacje na temat, jakie prawa ma kobieta w ciąży w pracy w Holandii ze względu na ryzyka związane z pracą.
Substancje niebezpieczne: rozpuszczalniki, pestycydy, cytostatyki.
Podczas pracy z substancjami niebezpiecznymi należy zawsze zachować szczególną ostrożność. Dotyczy to w szczególności sytuacji, gdy pracownica pragnie zajść w ciążę, jest w ciąży lub karmi piersią. Rozważ pracę w branży sprzątającej, chemicznej, przemyśle metalowym lub w sektorze rolniczym. Może to dotyczyć także takich zawodów jak malarz, pielęgniarka, asystentka aptekarska czy fryzjer. Prawo (artykuły 4.108 i 4.109 dekretu o warunkach pracy) zawiera trzy wyraźne zakazy:
- Pracownica w ciąży lub karmiąca piersią nie może być narażona na działanie ołowiu i jego związków.
- Pracownica w ciąży lub karmiąca piersią nie może być narażona na działanie substancji niebezpiecznych, które mogłyby zaszkodzić zdrowiu nienarodzonego dziecka poprzez mechanizm działania genotoksycznego i które mogłyby przedostać się do nienarodzonego dziecka lub dziecka przez matkę.
- Pracownica w ciąży nie może być narażona na toksoplazmę, zwaną także chorobą kotów oraz wirusa różyczki. Wyjątek ma zastosowanie, jeżeli wykazano, że pracownik jest na nie odporny.
Czynniki biologiczne: bakterie, wirusy i pasożyty.
Czynniki biologiczne to mikroorganizmy i inne nośniki pochodzenia roślinnego lub zwierzęcego, które w przypadku narażenia mogą stanowić poważne zagrożenie dla zdrowia. Mogą na przykład wywołać infekcję, alergię, zatrucie lub chorobę wirusową. Czynniki biologiczne występują w wielu zawodach i gałęziach przemysłu. Na przykład w pracy ze zwierzętami lub produktami pochodzenia zwierzęcego, opiece zdrowotnej, sprzątaniu, przemyśle przetwarzania odpadów, przemyśle spożywczym i ogrodnictwie szklarniowym oraz rolnictwie.
Obciążenie fizyczne: podnoszenie i przenoszenie.
Ważne jest, aby w miarę możliwości ograniczać wysiłek fizyczny w czasie ciąży i do sześciu miesięcy po porodzie. Oto jakie prawa ma kobieta w ciąży w pracy w Holandii, jeśli chodzi o wysiłek fizyczny:
- Jeżeli konieczne jest podnoszenie, jednorazowo nie powinno ono przekraczać 10 kilogramów.
- Od dwudziestego tygodnia ciąży pracownica może podnosić maksymalnie 5 kilogramów maksymalnie 10 razy dziennie.
- Od trzydziestego tygodnia ciąży pracownica może podnosić maksymalnie 5 kilogramów maksymalnie 5 razy dziennie.
- W ciągu ostatnich trzech miesięcy ciąży pracownica może zginać się, kucać, klękać lub używać pedałów na stojąco maksymalnie 1 raz na godzinę.
- Pracownica może (powoli) zwiększać obciążenie aż do sześciu miesięcy po porodzie. Obejmuje to głównie podnoszenie, przenoszenie, pchanie i ciągnięcie.
Obciążenie psychospołeczne (PSA): stres w pracy spowodowany dużym obciążeniem pracą lub niepożądanym zachowaniem.
Ciąża i równe traktowanie w pracy
Gdy jesteś w ciąży Twój pracodawca powinien traktować Cię tak samo, jak Twoje niebędące w ciąży koleżanki. Jeśli pracodawca tego nie zrobi, w przypadku ciąży będzie dochodziło do nierównego traktowania.
Obciążenie psychiczne i ciąża
Ustawa nie zawiera szczegółowych artykułów dotyczących psychospołecznych warunków pracy kobiet, które urodziły dziecko. Jednak PSA (takie jak stres, duża presja w pracy, agresja i niepożądane zachowanie) stanowi dodatkowe ryzyko dla kobiet, które urodziły. Nie bez powodu prawo przewiduje możliwość skorzystania z dodatkowego odpoczynku w czasie pracy w okresie po porodzie.
Czynniki fizyczne: hałas, wibracje i promieniowanie.
Pracodawca ma obowiązek dopilnować tego, że pracownica w ciąży:
- nie wykonuje prac nurkowych i innych prac pod ciśnieniem;
- nie pracuje w podziemnym przemyśle wydobywczym;
- nie jest narażona na drgania lub wstrząsy ciała o przyspieszeniu większym niż 0,25 m/s2;
- nie ma bezpośredniego kontaktu ze źródłem drgań ultradźwiękowych o częstotliwości powyżej 20 kHz, w przypadku których narażenie przekracza 110 dB na pasmo jednej trzeciej oktawy;
- nie jest narażona na równoważny poziom hałasu powyżej 80 dB(A) i szczytowy poziom hałasu powyżej 112 Pa.
Jeśli masz pytania dotyczące tego, jakie prawa ma kobieta w ciąży w pracy w Holandii, możesz omówić to ze swoim pracodawcą. Gdy nie możecie dojść do porozumienia w tej kwestii, możesz skontaktować się ze specjalistą ds. bezpieczeństwa i higieny pracy lub z Arbodienst.
Collectieve zorgverzekering jest to grupowe ubezpieczenie zdrowotne.
Ubezpieczenie podstawowe możesz wykupić samodzielnie lub dołączyć do określonej grupy osób. Na przykład pracodawca, związki zawodowe, organizacje osób starszych lub stowarzyszenia pacjentów zawierają specjalne umowy z ubezpieczycielami zdrowotnymi. Jest to podstawowe ubezpieczenie zdrowotne z usługami medycznymi dopasowanymi do wymagań osób do niej należących. Zapytaj swojego pracodawcę lub organizację, do której należysz o możliwość zawarcia ubezpieczenia grupowego.
Również wiele gmin opłaca grupowe ubezpieczenie zdrowotne. Takie ubezpieczenie oferowane jest osobom o niskich dochodach. Zajrzyj na stronę internetową Gezondverzekerd.nl, aby zobaczyć, co oferuje twoja gmina.
Gdy pracownik tymczasowy rozpoczyna pracę w agencji pracy tymczasowej, otrzymuje umowę o pracę z fazą A lub 1. Faza A w Holandii trwa maksymalnie 52 tygodnie. Faza 1 trwa do 26 tygodnia, a faza 2 trwa 0d 27 do 52 tygodnia, czyli razem również maksymalnie 52 tygodnie.
Każdy tydzień kalendarzowy, w którym pracownik pracuje lub korzysta z płatnego urlopu – niezależnie od tego, czy jest to godzina, czy czterdzieści godzin – wlicza się do tych 52 tygodni. Jeżeli przerwa w pracy trwa dłużej niż 6 miesięcy, liczenie rozpoczyna się od początku.
W fazie A lub 1 i 2 możesz pracować w 1 firmie lub w kilku firmach. Możesz otrzymać nieograniczoną liczbę nowych umów o pracę.
Umowa o pracę tymczasową z fazą A i 1 w Holandii często zawiera klauzulę o zatrudnieniu tymczasowym (uitzendbeding) dotyczącą pierwszych 26 tygodni pracy. Oznacza to, że ani ciebie, ani firmę, która cię zatrudnia nie obowiązuje okres wypowiedzenia. Umowę taką można rozwiązać natychmiast. Agencja pracy nie musi już wypłacać Ci wynagrodzenia. Po tych pierwszych 26 tygodniach agencję obowiązuje okres wypowiedzenia wynoszący 10 dni kalendarzowych. Pracownik tymczasowy ma na to 1 dzień roboczy.
W fazie A, 1 i 2 pracownik tymczasowy ma co do zasady prawo do wypłaty wynagrodzenia jedynie za przepracowane godziny. Jednak pracownik i agencja pracy tymczasowej mogą wyraźnie uzgodnić inaczej na piśmie. Wynagrodzenie i wszelkie dodatki powinny być tej samej wysokości, jaka przysługuje stałym pracownikom pracodawcy.
Od pierwszego dnia pracy pracownikowi tymczasowemu, który ukończył 21. rok życia, rozpoczyna się naliczanie emerytury w ramach podstawowego programu emerytalnego StiPP.
Poniżej dowiesz się jaki jest dopuszczalny poziom alkoholu we krwi dla doświadczonych i początkujących kierowców w Holandii. Znajdziesz również informacje o tym, jak wygląda kontrola zawartości alkoholu w trakcie zatrzymania przez policję.
Dopuszczalna zawartość alkoholu we krwi dla kierowców
Jeśli jesteś doświadczonym kierowcą, nie możesz prowadzić pojazdu, mając we krwi więcej niż 0,5 promila alkoholu. Doświadczonym kierowcą w Holandii jesteś, jeśli posiadasz prawo jazdy dłużej niż 5 lat.
Jeśli posiadasz prawo jazdy krócej niż 5 lat, według holenderskiego prawa jesteś początkującym kierowcą.
W takim przypadku obowiązują bardziej rygorystyczne zasady, co oznacza, że nie wolno Ci prowadzić pojazdu, jeśli we krwi masz więcej niż 0,2 promila alkoholu.
Powyższy dopuszczalny poziom alkoholu w Holandii dotyczy kierujących pojazdami mechanicznymi, takimi jak samochody, skutery czy łodzie, jak również osób jeżdżących na rowerach.
Sprawdzanie spożycie alkoholu
W Holandii regularnie sprawdza się poziom alkoholu w ruchu drogowym. Policja przeprowadza test po zatrzymaniu lub po wypadku. Każdy zatrzymany w związku z badaniem na zawartość alkoholu ma obowiązek współpracować z Policją. Test oddechowy pokazuje, czy wypiłeś więcej niż dozwolony limit alkoholu.
Najpierw na ulicy przeprowadza się badanie alkomatem. Jeśli urządzenie wskazuje, że w grę wchodzi alkohol, przeprowadza się test ponownie po odczekaniu dwudziestu minut. Urządzenie dokładnie rejestruje zawartość alkoholu wyrażoną w µg/l.
Gdy wynik testu na obecność alkoholu w organizmie będzie pozytywny, czyli zostanie przekroczony dopuszczalny poziom alkoholu, możesz zostać zabrany przez policję na komisariat w celu zbadania stanu trzeźwości z krwi. Na komisariacie policja za pomocą specjalnego sprzętu mierzy dokładnie, ile alkoholu wypiłeś.
Jeśli wykażesz, że ze względów medycznych nie możesz wykonać testu z wydychanego powietrza, policja przeprowadzi badanie krwi. Lekarz zleci badanie krwi tak szybko, jak to możliwe. Również jeśli analiza oddechu nie powiodła się, wykonuje się badanie krwi. Na takie badanie krwi należy wyrazić zgodę. Jednak jeśli odmówisz takiego badania, prokurator może w dalszym ciągu zobowiązać Cię do współpracy przy jego wykonaniu.
Gdy po kontroli masz zastrzeżenia co do wyniku dopuszczalnego poziomu alkoholu we krwi, możesz odwołać się od decyzji w Holandii. Jak to zrobić, znajdziesz w języku polskim na stronie goverment.nl.
Odmawianie współpracy przy analizie oddechu jest przestępstwem drogowym. Chyba, że istnieją względy medyczne uniemożliwiające współpracę. Za odmowę grożą wysokie kary. W tej sytuacji policja ma również prawo do natychmiastowego zabrania prawa jazdy.