Najważniejsze informacje
o życiu i pracy w Holandii
w pytaniach i odpowiedziach
- Wszystko w jednym miejscu w języku polskim
- Jak załatwić sprawy krok po kroku, również przez internet
- Linki do holenderski stron z informacjami
- Kalendarz z najważniejszymi terminami
Dostępne tematy
W pytaniach i odpowiedziach
Najczęściej zadawane pytania
Oto najczęściej zadawane pytania na temat życia i pracy w Holandii
Okres wypowiedzenia umowy o pracę w Holandii zależy od czasu trwania umowy, od tego, czy nadal jesteś na okresie próbnym oraz innych ustaleń z pracodawcą. Długość okresu wypowiedzenia zależna jest również od tego, kto chce zakończyć dany stosunek pracy: ty czy twój pracodawca. Jeśli chcesz rozwiązać umowę o pracę w Holandii, musisz to zrobić w formie pisemnej. Należy dotrzymać uzgodnionego okresu wypowiedzenia, określonego w umowie o pracę.
Chcesz sam zrezygnować z pracy
Umowa na czas nieokreślony
Jeśli posiadasz umowę o pracę na czas nieokreślony, okresy twojego wypowiedzenia w Holandii wynosi 1 miesiąc. Oznacza to, że musisz złożyć wypowiedzenie z 1-miesięcznym wyprzedzeniem. Dotyczy to jednak miesiąca kalendarzowego. Okres wypowiedzenia rozpoczyna się od 1 dnia następnego miesiąca. Przykładowo jeśli chcesz zakończyć pracę od 1 maja, musisz złożyć wypowiedzenie umowy o pracę w Holandii najpóźniej przed 1 kwietnia. W tej sytuacji będziesz musiał pracować jeszcze do końca kwietnia.
Możesz uzgodnić z pracodawcą dłuższy okres wypowiedzenia, co musi być uwzględnione w twojej umowie o pracę. Okres wypowiedzenia wtedy nie może być dłuższy niż 6 miesięcy. Gdy twój okres wypowiedzenia jest dłuższy niż 1 miesiąc, twój pracodawca musi przestrzegać dwa razy dłuższego okresu wypowiedzenia. Na przykład jeśli twój okres wypowiedzenia wynosi 4 miesiące, pracodawca musi przestrzegać 8-miesięcznego okresu wypowiedzenia.
Możesz również uzgodnić z pracodawcą krótszy okres wypowiedzenia, jeśli tak stanowi Twój układ zbiorowy pracy. Nie trzeba tego zapisywać w umowie o pracę.
Umowa na czas określony
Jeśli zawarłeś umowę o pracę na czas określony z pracodawcą w Holandii na przykład na 6 miesięcy lub 1 rok i nie masz okresu wypowiedzenia określonego w umowie, twoja umowa wygaśnie wówczas automatycznie dopiero w uzgodnionym w niej terminie. Możesz wypowiedzieć taką umowę o pracę tylko wtedy, gdy istnieje pilny powód i dlatego natychmiast rezygnujesz. W innych wypadkach, gdy na przykład znalazłeś nową pracę, a twój pracodawca nie chce cię wypuścić, możesz zwrócić się do sędziego sądu rejonowego o rozwiązanie umowy.
Pamiętaj jednak, że zawsze możesz uzgodnić z pracodawcą możliwość wcześniejszego rozwiązania umowy na czas określony. Taki okres wypowiedzenia powinien być zapisany w twojej umowie o pracy.
Okres próbny
Gdy jesteś jeszcze na okresie próbnym, nie masz okresu wypowiedzenia. Możesz od razu zrezygnować i rozwiązać umowę o pracę. Twoje zatrudnienie zostanie wtedy natychmiast zakończone.
Pracodawca chce ciebie zwolnić z pracy
Umowa na czas nieokreślony
Inne okresy wypowiedzenia obowiązują, gdy sam pracodawca chce rozwiązać z tobą umowę o pracę w Holandii. Zależne są one od twojego stażu pracy u danego pracodawcy.
| Staż pracy u danego pracodawcy | Okres wypowiedzenia |
|---|---|
| Krócej niż 5 lat | 1 miesiąc |
| Pomiędzy 5 a 10 lat | 2 miesiące |
| Pomiędzy 10 a 15 lat | 3 miesiące |
| 15 lat lub dłużej | 4 miesiące |
Twój pracodawca może uzgodnić z Tobą dłuższy okres wypowiedzenia, co powinno być zapisane w twojej umowie o pracę. Uwaga: okres wypowiedzenia Twojego pracodawcy musi być dwa razy dłuższy niż Twój.
Twój pracodawca może uzgodnić z Tobą krótszy okres wypowiedzenia, jeśli tak stanowi Twój układ zbiorowy pracy. Nie musi uwzględniać tego w umowie. Gdy osiągniesz wiek emerytalny, Twój pracodawca ma krótszy 1-miesięczny okres wypowiedzenia.
Jeśli masz umowę o pracę na czas określony w Holandii, na przykład na 6 miesięcy, Twoja umowa wygasa wraz z terminem określonym w umowie. Nie występuje tutaj okres wypowiedzenia. Jednak w trakcie podpisywania umowy Twój pracodawca może zgodzić się z Tobą, że umowę można rozwiązać wcześniej, co powinno być zapisane w danej umowie o pracę. Pracodawca ma jednak obowiązek poinformowania pracownika, o tym, czy umowa na czas określony zostanie przedłużona i na jakich warunkach. Musi to zrobić pisemnie, najpóźniej 1 miesiąc przed zakończeniem umowy. Jeśli pracodawca tego nie zrobi na czas lub się spóźni, pracownikowi przysługuje odszkodowanie w wysokości 1 miesięcznego wynagrodzenia lub jego proporcjonalnej wysokości do okresu spóźnienia. Zasada ta nie obowiązuje, gdy w umowie zawarta jest klauza o tymczasowym charakterze zatrudnienia.
Okres próbny
Jeśli pracujesz jeszcze w okresie próbnym, Twój pracodawca nie musi przestrzegać okresu wypowiedzenia. Możesz zostać natychmiast zwolniony.
Zwolnienie w trybie natychmiastowym (dyscyplinarnie) w Holandii
Pracodawca może cie zwolnić w trybie natychmiastowym, jeśli posiada ważne powody. Jest to tak zwany ontslag op staande voet. W takim przypadku nie obowiązuje go okres wypowiedzenia, a twoja umowa zostaje natychmiastowo rozwiązana. Przykładami pilnych powodów są:
- oszustwo,
- kradzież,
- rażąca zniewaga,
- groźby,
- poważny brak umiejętności, potrzebnych do wykonywania pracy,
- odmawianie pracy bez ważnego powodu.
Konsekwencje braku ubezpieczenia zdrowotnego w Holandii mogą być bardzo kosztowne.
1. Jeśli się nie ubezpieczysz, CAK zarejestruje cię jako osoba nieubezpieczona. Otrzymasz list od CAK z wiadomością o obowiązku zawarcia ubezpieczenia. Od tego momentu masz 3 miesiące, aby wykupić ubezpieczenie zdrowotne lub podać przyczynę braku obowiązku ubezpieczenia od kosztów leczenia.
2. Gdy tego nie zrobisz, otrzymasz karę grzywny w kwocie 472,25€ (2023 r.).
3. Jeśli w ciągu 3 miesięcy od pierwszej kary w dalszym ciągu się nie ubezpieczysz, otrzymasz ponownie karę grzywny w kwocie 472,25€.
4. Karę należy zapłacić w ciągu 6 tygodni od jej otrzymania. Jeśli nie jesteś w stanie jej zapłacić, masz możliwości rozłożenia należności na 3 miesięczne raty.
5. Po dwóch karach pieniężnych CAK sam zgłosi cię do ubezpieczyciela zdrowotnego, u którego cię ubezpieczy na następne 12 miesięcy. Po zawarciu ubezpieczenia przez CAK otrzymasz polisę jak również jej warunki od wybranego ubezpieczyciela. Nie musisz opłacać składki za ubezpieczenie zdrowotne z mocą wsteczną. W okresie, w którym się nie ubezpieczyłeś, sam opłacasz koszty opieki medycznej.
6. CAK będzie przez 12 miesięcy potrącał składkę za ubezpieczenie z twoich dochodów lub zasiłku. Jeśli nie posiadasz stałych dochodów, otrzymasz przelew (acceptgiro) z kwotą do zapłaty od Centraal Justitieel Incassobureau (CJIB).
7. Składka jest ustalana rocznie i w roku 2023 wynosi 157,42€ miesięcznie.
8. Przez 12 miesięcy będziesz ubezpieczony u ubezpieczyciela zdrowotnego, u którego zostałeś zarejestrowany. Po tych 12 miesiącach nie możesz od razu wykupić ubezpieczenia zdrowotnego u innego ubezpieczyciela. Jest to możliwe dopiero od 1 stycznia następnego roku. Pierwsze 12 miesięcy składkę płacisz dla CAK, a po tym czasie na konto ubezpieczyciela.
Więcej informacji znajdziesz na oficjalnej stronie internetowej CAK.
Konsekwencje braku ubezpieczenia zdrowotnego w Holandii mogą mieć postać opłaty za koszty wykorzystanej opieki zdrowotnej, jak również grzywny.
To jak złożyć wniosek o kindgebonden budget w Holandii, czyli dodatek do rodzinnego na dziecko, zależy od tego, czy otrzymujesz już inny zasiłek. Jeśli masz prawo do zasiłku rodzinnego i otrzymujesz już inny zasiłek, jak na przykład zorgtoeslag lub huurtoeslag od belastingdienst, nie musisz składać wniosku o dodatek na dziecko. Belastingdienst wypłaci ci dodatek automatycznie. Wiadomość o przyznanym dodatku otrzymasz listownie.
Jeśli jednak nie otrzymujesz jeszcze żaden zasiłek od belastingdienst, możesz złożyć wniosek o kindgebonden budget przez Mijn toeslagen.
Jak złożyć wniosek o kindgebonden budget w Holandii, czyli dodatek na dziecko przez Mijn toeslagen?
- Zaloguj się na Mijn toeslagen za pomocą DigiD.
- Po zalogowaniu na Mijn toeslagen na górze po lewej stronie znajdziesz wykaz wszystkich możliwych zasiłków i dodatków.
- Przy „Kindgebonden budget” kliknij „Aanvragen”.
- Wypełnij potrzebne informacje na każdej stronie. Aby zaakceptować daną stronę, kliknij „Akkoord”. Twoje odpowiedzi zostaną zapisane i zostaniesz przekierowany na kolejną stronę.
- Po wypełnieniu wszystkich stron kliknij „Akkoord en verzenden”. W ten sposób twój wniosek o kindgebonden budget, czyli dodatek do zasiłku rodzinnego w Holandii zostanie złożony.
- Zwykle w ciągu 5 tygodni otrzymasz wiadomość o wysokości zasiłku o nazwie „Voorschotbeschikking” na stronie Mijn toeslagen. Wiadomość znajdziesz w zakładce „Mijn beschikkingen”. Pismo to otrzymasz również listownie i na swoją skrzynkę Berichtenbox na MijnOverheid.
To, jakie dokumenty są potrzebne do zameldowania się w Holandii, zależy od tego, gdzie chcesz się zameldować. Meldunek w Holandii możesz załatwić w gminie RNI lub w urzędzie gminy, na której terenie mieszkasz.
Rejestracja na pobyt czasowy jako nierezydent w gminie RNI:
ważny dowód tożsamości wszystkich członków rodziny chcących się zameldować,
Wniosek o wprowadzenie do Bazy Danych Rejestru Nierezydentów (RNI).
Istnieją 2 sposoby na wypełnienie powyższego wniosku:
- Przez internet: Przed wizytą w punkcie RNI formularz rejestracyjny możesz wypełnić przez internet w języku polskim. Można to zrobić za pomocą tego linku lub skanując kod QR.
Po wypełnieniu formularza rejestracyjnego online, otrzymasz nowy, osobisty kod QR. Należy zabrać ten osobisty kod wraz z dowodem tożsamości do stanowiska RNI. Pracownik zeskanuje osobisty kod QR, a dane zostaną wprowadzane bezpośrednio do systemu służącego do rejestracji w RNI. Dzięki temu proces rejestracji zajmuje mniej czasu i zmniejsza ryzyko błędów przy przesyłaniu danych. Formularz online jest dostępny w 15 językach, w tym w języku polskim.
- Własnoręczne wypełnienie wniosku: Wniosek o rejestrację w języku polskim możesz również pobrać, wypełnić i wydrukować. W przypadku ręcznego wypełniania formularza, należy pisać drukowanymi literami i pamiętać o wszystkich znakach interpunkcyjnych. Następnie należy zanieść wypełniony formularz do biura obsługi RNI, w którym chcą się Państwo zarejestrować.
Zameldowanie jako rezydent w urzędzie gminy:
ważny dowód tożsamości wszystkich członków rodziny chcących się zameldować,
umowę najmu lub umowę kupna mieszkania w Holandii,
jeśli mieszkasz u kogoś, w przypadku nieposiadania umowy najmu lub kupna mieszkania należy przedstawić oświadczenie osoby, u której się przebywa, potwierdzające pobyt pod tym właśnie adresem. Do takiego oświadczenia osoba ta musi dołączyć kopię swojego dokumentu tożsamości.
odpis aktu zwarcie małżeństwa na druku międzynarodowym oraz akty urodzeń na druku międzynarodowym wszystkich osób chcących się zameldować.
Wykaz powyższych dokumentów może się różnić w zależności od urzędu gminy. Przed wizytą sprawdź stronę internetową danej gminy, aby dowiedzieć się jakie dokumenty są potrzebne do zameldowania w Holandii.
Poniżej znajdziesz informacje na temat: jak wygląda służba zdrowia w Holandii. Dowiesz się jaki system opieki zdrowotnej w Holandii obowiązuje i jak możesz z niej skorzystać. Pamiętaj, że aby bezpłatnie skorzystać z usług służby zdrowia, musisz posiadać polisę na ubezpieczenie zdrowotne.
Lekarz rodzinny – huisarts
Kluczową funkcję pełni tutaj lekarz rodzinny (pierwszego kontaktu). To on jest pierwszą osobą, do której możesz udać się z wszelkimi dolegliwościami zdrowotnymi. Lekarz rodzinny kieruję cię na potrzebne badania czy dodatkową wizytę u specjalisty w szpitalu. Dodatkowo przeprowadza małe chirurgiczne zabiegi, takie jak: usuwanie pieprzyków, brodawek, torbieli gruczołów łojowych czy wrastających paznokci, jak również szycie ran czy zakładanie spiralek antykoncepcyjnych.
Na wizytę u lekarza rodzinnego nie czeka się długo. W zależności od tego, czy jest to pilna sprawa, powinieneś byś przyjęty już tego samego dnia lub w dniu następnym. Większość przychodni posiada również strony internetowe, na których możesz umówić się na wizytę online przez internet.
Aby moc skorzystać z usług lekarza rodzinnego po raz pierwszy, lepiej najpierw się do niego zapisać. Nie jest to obowiązkowe, lecz w razie nagłej sytuacji będziesz mieć pewność, że zostaniesz przyjęty. Możesz zadzwonić lub umówić się na spotkanie w celu rejestracji u danego lekarza rodzinnego. Na miejscu dostaniesz formularz do wypełnienia i zostaniesz poproszony o kartę ubezpieczenia zdrowotnego oraz dokument tożsamości. Niektóre przychodnie dają możliwość rejestracji online.
Niestety lekarz rodziny może odmówić zapisania ciebie do niego, jeśli nie ma już wolnych miejsc, mieszkasz za daleko lub nie może udzielić ci żądanych przez ciebie usług (np. eutanazja).
Asystent(ka) lekarza – doktersassistent(e)
Gdy wybierasz się do lekarza rodzinnego lub dzwonisz do przychodni w celu umówienia wizyty, pierwszą osobą, która przeprowadzi z tobą rozmowę będzie asystent(ka) lekarza. Zapyta co ci dolega, określi czy potrzebujesz pilnej wizyty i cię na nią umówi lub doradzi w niektórych sprawach. Asystenci lekarza mogą również wykonać badanie moczu, dać zastrzyk, przepłukać uszy, usunąć szwy, a nawet wykonać cytologię.
Apteka
W Holandii trzeba zapisać się do wybranej apteki. W odróżnieniu od Polski przepisane lekarstwa przez lekarza możesz odebrać tylko w aptece, w której jesteś zapisany lub ściśle wskazanej przez tego lekarza. Zazwyczaj przychodnia, w której przyjmuje twój lekarz posiada również własną aptekę. Gdy lekarz wystawi receptę, zostanie ona automatycznie przesłana do danej apteki i tam musisz odebrać swoje lekarstwa.
Do apteki w Holandii możesz zazwyczaj zapisać się osobiście, przez telefon lub e-mail. Na pierwszą wizytę w aptece zabierz ze sobą kartę ubezpieczenia zdrowotnego i dowód tożsamości.
Lekarze specjaliści
Aby umówić się na wizytę do większości specjalistów, potrzebujesz skierowanie od lekarza rodzinnego. Lekarze specjaliści, tacy jak kardiolog, ginekolog czy endokrynolog przyjmują zazwyczaj w szpitalach (ziekenhuizen), centrach medycznych lub klinikach. Większość szpitali i centrum medycznych w Holandii jest prywatna. Abyś mógł skorzystać z ich usług bezpłatnie, twój ubezpieczyciel musi posiadać kontrakt z danym szpitalem lub centrum medycznym. Twój lekarz rodzinny lub ubezpieczyciel mogą ci pomóc w znalezieniu odpowiedniego specjalisty, jak również sprawdzić jak długo będziesz czekać na wizytę. Na Zorgkaartnederland.nl znajdziesz miejsca, w których przyjmuje interesujący cię specjalista.
Nie do każdego lekarza specjalisty potrzebujesz skierowanie od lekarza rodzinnego. Są to między innymi dentysta, fizjoterapeuta, położna czy dietetyk. Koszty wizyty zależne są od twojego pakietu ubezpieczenia zdrowotnego.
Nagłe przypadki niezagrażające życiu lub zdrowiu
Jeśli potrzebujesz szybkiej pomocy w przypadku niezagrażającym zdrowiu, możesz zadzwonić do swojej przychodni. W trakcie rozmowy wybierz opcję „spoedgeval„. Lekarz rodzinny udziela szybkiej pomocy w godzinach przyjęć przychodni.
Poza godzinami przyjęć lekarza rodzinnego dyżuruje tzw. huisartsenpost. Możesz się z nimi skontaktować w celu otrzymania szybkiej pomocy przez telefon lub na miejscu. Najbliższe huisartsenpost znajdziesz wpisując w google „huisartsenpost”. Pomoc przez huisartsenpost jest w pełni refundowana. Nie musisz płacić też eigen risico.
Możesz również udać się na izbę przyjęć (spoedeisende hulp) w szpitalu. Niestety tutaj za pomoc zapłacisz eigen risico.
Numer alarmowy 112 – nagłe przypadki zagrażające życiu i zdrowiu
W razie sytuacji zagrażającej życiu lub zdrowiu, takich jak przestępstwo, wypadek, pożar czy zawał serca, zadzwoń na numer alarmowy 112.
Powyższe informacje o tym, jak wygląda służba zdrowia znajdziesz również w następującej infografice. Wiedza o tym, jak wygląda służba zdrowia w Holandii uchroni cię od niespodziewanych kosztów pomocy medycznej. Przed wizytą u lekarza, w szpitalu czy w aptece, upewnij się, czy dana usługa jest refundowana przez twoje ubezpieczenie zdrowotne. W razie jakichkolwiek pytań lub potrzebie pomocy w znalezieniu specjalisty skontaktuj się z twoim ubezpieczycielem.